مقاله بررسی جامع خراسان در 45 صفحه ورد قابل ویرایش
قیمت فایل فقط 9,100 تومان
مقاله بررسی جامع خراسان در 45 صفحه ورد قابل ویرایش
ویژگیهای طبیعی
موقعیت و وسعت
استان خراسان وسیعترین استان كشور میباشد كه در مختصات جغرا فیایی 30 درجه 21دقیقه تا 38 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 55 درجه و 28 دقیقه تا 61 درجه و 14 دقیقه طول شرقی گسترش یافته است . وسعت این استان 248000 كیلومتر مربع و تقریباً 65% مساحت ایران را به خود اختصاص داده است . استان خراسان از شمال و شمال شرقی به تركمنستان، از شرق به افغانستان، از جنوب به استانهای سیستان و بلوچستان و كرمان، از غرب شمال غرب به استانهای یزد، اصفهان، سمنان و گلستان محدود میشود. استان خراسان با تركمنستان 700 كیلومتر و با افغانستان 419 كیلومتر مرز مشترك دارد.
اقلیم (آب و هوا)
در استان خراسان به دلیل گستردگی، اقلیم های متفاوتی را میتوان مشاهده كرد. بر اساس مطالعات انجام گرفته چهار نوع اقلیم كلی در استان خراسان به شرح زیر وجود دارد:
-آب وهوای سرد استپی: این نوع اقلیم در نواحی مرتفع استان (ارتفاعات آلاداغ و بینالود)مشاهده میشود.
-آب وهوای مدیترانه ای: این نوع اقلیم بیشتر در مناطق بجنورد، قوچان، شیروان، نواحی جنوبی بینالود، ارتفاعات كپه داغ، هزار مسجد و قسمتی از مشهد وجود دارد.
- آب وهوای نیمه بیابانی ملایم: این نوع اقلیم معمولاً در نواحی شمالی خراسان مركزی و نواحی جنوبی دیده میشود كه مهمترین ویژگی آن تغییر در درجه حرارت است.
- آب و هوای گرم وخشك بیابانی: این نوع اقلیم بیشتر در نواحی جنوبی استان خراسان دیده میشود و 50 درصد از مساحت استان خراسان را به خود اختصاص داده است.
به طور كلی دلیل اصلی تغییرات آب و هوایی استان خراسان وجود جریان های هوای مختلفی است كه از غرب،شمال غرب وشمال شرق وارد استان میشوند این جریان های هوا شامل موارد زیر میباشد:
- جریان پرفشار سیبری: این توده هوا از اواخر فصل پائیز تا اوایل فصل بهار از شمال شرق وارد كشور میشود وشمال استان خراسان را تحت تأثیر قرار میدهد وبه شدت دما را پائین میآورد و باعث ریزش برف میشود.
- جریان مدیترانه ای: این توده هوا مناطق شمالی و قسمتی از شمال غرب خراسان را تحت تأثیر خود قرار میدهد. به طور كلی منشاء این جریان اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه است. این توده هوا دارای رطوبت بسیار زیاد میباشد و اكثر بارش های غرب استان ناشی از این توده هوا است.
- توده هوای بیابانی: منشاء این توده هوا كویر عربستان میباشد كه نقش مهمی در افزایش دمای استان دارد. توده هوای بیابانی نه دلیل فقر رطوبت هیچ گونه بارندگی در استان ایجاد نمیكند و معمولاً با گرد و غبار همراه میباشد.
میزان نزولات جوی در استان خراسان متفاوت میباشد. در شمال غرب . شمال استان نزولات جوی به مراتب بیشتر از جنوب است. به طوری كه میزان نزولات جوی در حوضه آبریز اترك به 800 میلیمتر در سال و در ایستگاه فردوس به كمتر از 30 میلیمتر میرسد. بر اساس مطالعات انجام شده در سه ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت بیشترین نزولات جوی را در استان خراسان داریم و معمولاً در ارتفاعات بیش از 2000 متر به خصوص در شمال استان، نزولات بصورت برف است.
بدلیل موقعیت خاص جغرافیایی استان خراسان، بادهای گوناگونی نیز آن را تحت تأثیر خود قرار میدهند، كه مهمترین آن بادهای شمال و شمال شرقی، بادهای غربی،بادهای جنوبی و كویری، بادهای 120 روزه و...است.
منابع آب
استان خراسان را میتوان با توجه به شرایط هیدرولژیكی به 6 حوضه آبریز تقسیم كرد. هر یك از این حوضه ها دارای رفتار و شرایط هیدرولوژی خاص خود میباشند، كه با حوضه مجاور تفاوت دارد. این 6 حوضه آبریز عبارتند از:
1 – حوضه آبریز رودخانه اترك 2 – حوضه آبریز كویر قره قوم
3 – حوضه آبریز كویر مركزی ایران 4- حوضه آبریز كویر نم
5 – حوضه آبریز نمك زارهای شرق استان 6- حوضه آبریز كویر لوت
در ادامه به توضیح مختصر هر كدام از این حوضه های آبریز میپردازیم:
حوضه آبریز رودخانه اترك
آبهای سطحی این حوضه شامل رودخانه متعددی است كه در زیر به مهمترین آنها اشاره میشود:
- رودخانه مادرسو: این رودخانه از ارتفاعات كوه «كورخود» سرچشمه میگیرد و پس از عبور از مركز دشت به جنگل گلستان میریزد، این رودخانه در حواشی روستای چشمه خان جریان دارد.
- رودخانه اترك علیا: این رودخانه از نه هم پیوستن تعدادی سر شاخه و مسیلها به وجود میآید كه از شرق به غرب و در موازات ارتفاعات حاشیه دشت، جریان مییابد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه بالغ بر 5835 كیلومتر مربع بوده كه متوسط حجم سالانه آب این رودخانه تا محل خروجی دشت حدود 75 میلیون متر مكعب گزارش شده است.
- رودخانه تبرك: این رودخانه از ارتفاعات « الله اكبر » سرچشمه میگیرد و پس از عبور از دره های آهكی به دشت قوچان وارد میشود. وسعت حوضه آبریز این رودخانه 560 كیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود میلیون متر مكعب است.
- رودخانه چناران: این رودخانه به رودخانه فیروزه میریزد. وسعت حوضه آبریز آن 1434 كیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه جریان آب در آن 14 میلیون متر مكعب است.
- رودخانه فیروزه: این رودخانه از ارتفاعات جنوب غرب دشت بجنورد سر چشمه میگیرد و پس از وارد شدن رودخانه چناران به آن به رودخانه اترك میریزد. وسعت حوضه آبریز آن 208 كیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 19 میلیون متر مكعب است.
- رودخانه اترك: مهمترین جریان سطحی این حوضه آبریز، رودخانه اترك است كه متوسط حجم جریان سالانه در این رودخانه 350 میلیون متر مكعب میباشد. منشاء اصلی این رودخانه چشمه های كارستی است.
- رودخانه قره چای: این رودخانه از ارتفاعات كوههای شمال شیروان شروع میشود و در حواشی روستای نجف آباد به اترك میریزد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه تا محل ورود به اترك 1900 كیلومتر مربع میباشد.
- رودخانه دربند: این رودخانه از ارتفاعات كوه « كورخود » سرچشمه میگیرد و پس از عبور از دشت در محل « پیش قلعه »به اترك میریزد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه 1023 كیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 9 میلیون متر مكعب اندازهگیری شده است.
از دیگر رودخانههای این حوضه میتوان به رودخانههای دركش، سومبار،چندیر،خرتوت، شیرین دره و...اشاره كرد.
محیط زیست
دریاچه بزنگان
این دریاچه، تنها دریاچه استان خراسان میباشد كه در جنوب رشته ارتفاعات هزار مسجد و در فاصله 140 كیلومتر جاده مشهد- سرخس قرار گرفته است. وسعت این دریاچه 80 هكتار و حداكثر عمق آن 12 متر است. آب این دریاچه از طریق ریزشهای جوی و چشمههای منطقه تأمین میگردد. این دریاچه محل پرورش ماهی قزلآلا است. دریاچه بزنگان در طول جغرافیایی 69 درجه و 20 دقیقه و عرض جغرافیایی 36 درجه و 19 دقیقه قرار دارد، ارتفاع آن از سطح دریای آزاد 102 متر میباشد. این دریاچه از شرق به «كال شورلق»، از جنوب كوه «بیبی»، از غرب به «كال اولنگ» و از شمال به زمینهای كشاورزی محدود میشود.
پارك ملی تندوره
این پارك در شمال شرقی استان خراسان، نزدیك مرز ایران و تركمنستان و 250 كیلومتری شهرستان مشهد، در جنوب غربی شهرستان در گز، واقع شده است. مساحت پارك 37 هزار هكتار و به لحاظ پوشش گیاهی بسیار غنی میباشد. مهمترین حیواناتی كه در این پارك زندگی میكنند عبارتند از: قوچ، میش، و اوریال این منطقه دارای جنگلهای تنك سروكوهی است.
منطقه حفاظت شده ساریگل
این منطقه در جنوب شرقی شهرستان اسفراین با وضعیت كوهستانی، تپه ماهوری و صخرهای قرار گرفته است. مساحت كل منطقه 28 هزار هكتار میباشد و دارای تنوع درختی از جمله سروكوهی، كركو، بیدوحشی، زالزالك، سیاهدانه، انواع غلات و نعناعیان است. از مهمترین حیوانات منطقه میتوان به قوچ و میش اشاره كرد.
منطقه حفاظت شده قرخود
این منطقه در منتهی الیه استان خراسان و در غرب شهرستان بجنورد قرار دارد. وضعیت منطقه تپه ماهوری، كوهستانی، صخرهای همراه با شیب تند میباشد. مساحت كل این منطقه 35000 هكتار است. وضعیت پوشش گیاهی منطقه با توجه به وجود دام و تعدادی روستا در داخل منطقه دارای پوشش مرتعی درجه یك نیست. ولی با این حال در بین گیاهان علفی و مرتعی گیاهان خوبی به چشم میخورد.
منطقه حفاظت شده سالوگ
این منطقه در غرب شهرستان اسفراین قرار دارد. وضعیت منطقه كلاً دشتی و كوهستانی است و مساحت آن 16000 هكتار میباشد. پوشش گیاهی منطقه نسبتاً خوب و در ارتفاعات درختان ارس، زرشك، كوكو، زالزالك، بادام و بید وجود دارد. دردامنه و دشتهای آن انواع گونها، گرامینهها و گیاهان یك ساله مرتعی به چشم میخورد. در بین پوشش گیاهی منطقه گیاهان علوفهای خوبی نیز وجود دارد.
پناهگاه حیاتوحش میاندشت
این منطقه درجنوب غربی شهرستان بجنورد و در بخش جاجرم قرار گرفته است كه منطقهای كویری و بیابانی است. مساحت منطقه 5600 هكتار میباشد. پوشش گیاهی ناحیه با توجه به وجود دام و كمبود آب غنی نبوده و درصد بالایی ندارد. در ارتفاعات بالای منطقه گیاهانی نظیر استراسگالوس و گیاهان خارپشتی نظیر آكانتوفیلوم و آكانتولیمون جلب توجه مینماید. در بین پوشش منطقه میتوان به گیاهان علوفهای اشاره كرد كه برای چرای دامها از آن استفاده میشود.
ویژگیهای انسانی
تاریخچه
واژه خراسان در فارسی باستان نیامده است، ولی نام شهرها و آبادیهایی كه هر كدام جزئی از خراسان گذشته یا كنونی بوده و هستند بارها در كتیبههای مختلف آمده است. خراسان در فارسی میانه یكی از چهار مرز یا منطقه ایران و همان مرز شرقی است، یا در كتاب شهرستانهای ایران، نخستین ناحیهای كه نام برده میشود، خراسان است. در نوشته و آثار سعدی نیز واژه خراسان به همان معنای «خاور» به كار رفته است كه گونه نوشتاری آن به صورت زیر میباشد.
Xwrsnqyrn/Xuiwersane: Xursan Riran; Xwrsn: Xursan Xwyrsny, Xoyr: Xursngyrs,n.
به طور كلی واژه خراسان به معنای «خاور» یعنی «سویی» است كه از خورشید میباشد. این واژه تركیبی است از «خور» به معنی خورشید و «اسان» به معنی آمدن و مجموعه تركیب آن به معنی «جایی است كه از آن، خورشید برمیآید». به هر حال واژه خراسان به معنی «محل طلوع خورشید» است. خراسان پیش از اسلام جزء ساتراپی «پرثوه» بوده كه در كتیبه داریوش بزرگ در بیستون و در كتیبههای هخامنشی آمده است كه در آغاز تاریخ ایران باستان مادها را به سوی خود كشانده است.
در دوران ساسانیان خراسان به عنوان یكی از استانهای مهم ایرانشهر بوده است. به طور كلی در روزگار ساسانیان خراسان حدود چهار مرزباننشین را شامل میشده كه از دروازه دریای مازندران نزدیك روی آغاز میشده است و از كوهای البرز و اترك گشذته و تا درگز ادامه مییافت. سپس از بیابان تجن و مرو به جیحون و پامیر میرسید و از آنجا تا هندوكس ادامه مییافت. از این نقطه نیز به طرف غرب در امتداد رشته كوه هندوكش به جنوب متوجه شده و از ناحیه هرات، كاشمر و خواف میگذشته و دوباره به دروازه دریای مازندران میپیوست.
قیمت فایل فقط 9,100 تومان
برچسب ها : تحقیق بررسی جامع خراسان , پژوهش بررسی جامع خراسان , مقاله بررسی جامع خراسان , دانلود تحقیق بررسی جامع خراسان , بررسی جامع خراسان , خراسان